Luister hier of luister op Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | Stitcher
Wat doe jij met geld dat je niet meteen gebruikt?
Staat het op een spaarrekening?
Heb je het belegd maar weet je eigenlijk niet waarin en hoe?
Of bewaar je het ‘veilig’ in een sok?
Beleggen of investeren jaagt je misschien schrik aan. Want je houdt van zekerheid en je wil niet dat die zuurverdiende centen in het niets zouden opgaan. En toch is er een stemmetje in je hoofd dat zegt: ‘Doe toch wat met je geld!’ Of misschien fluistert een ander stemmetje je in: ‘Ach, het geld dat jij hebt is niet de moeite om te beleggen’.
Als het op geld aankomt, klinken er veel stemmetjes in ons hoofd. In deze blog geef ik je inzicht in de meest voorkomende blokkades in verband met het beleggen van geld, maar deze zijn evengoed toepasbaar op investeren in crypto’s, vastgoed of de zoveel andere vormen van investeren. Misschien herken je jezelf wel in een of meer van de stemmetjes.
Blokkade 1: Een spaarrekening is veiliger dan beleggen
Eerst wil ik je dit vertellen: 100% veiligheid bestaat niet. Misschien is dat niet leuk om te horen, maar zelfs met geld op een spaarrekening ben je niet zeker, al zeggen de banken van wel.
Met spaargeld zit het namelijk zo:
Dat je zeker bent van je geld, klopt maar voor bedragen tot 100.000 euro. Dat is namelijk zowel in België als in Nederland het bedrag dat gegarandeerd wordt als de bank failliet zou gaan. Maar wat als je meer hebt? Dan kan je je kapitaal natuurlijk wel spreiden over verschillende banken. Vroeger zouden we daar zelfs nog niet aan gedacht hebben, maar met de bankencrisis hebben we met zijn allen gemerkt dat ‘too big to fail’ niet bestaat. Heb je geld op meerdere banken, hou dan wel een overzichtje bij. Je zou niet de eerste zijn die een bankrekening uit het oog verliest.
Om even te schetsen hoeveel geld er zo ‘verloren’ gaat: eind 2019 was er 514 milioen (!) slapend tegoed in België. Dit betekent dat er minimum 5 jaar geen transactie geweest is op de rekening of contact geweest tussen de bank en de eigenaar van de rekening. Dat is dus echt gigantisch veel!
Het geld is uiteraard niet verloren, want als niemand het claimt wordt het geld na 30 jaar eigenaar van de overheid. Er wordt dus wel iets meegedaan, maar zou het niet beter zijn moest je zelf beslissen wat je met dat geld doet? Je kan op elk moment trouwens navraag doen of jij ook zo’n slapende tegoeden hebt op de website myminfin.be.
(Wil je meer weten over die garantie? https://www.mijnkapitaal.be/obligatie-spaarverzekering/sparen/garantiefonds/)
Blokkade 2: Een spaarrekening heb je zeker een positief rendement
Het klopt dat je zeker bent van de hoeveelheid geld die er op staat. Op het einde van de rit krijg je zeker niet minder terug en je krijgt er zelfs wat intrest bovenop. Volg je mij al een tijdje, dan denk je nu misschien aan de vraag ‘Hoe wordt het nog beter dan dit?’. Maar ik moet meteen een kanttekening maken. Bij de grootbanken is die intrest momenteel 0,01% met een getrouwheidspremie van 0,10%. Als je dus een heel jaar lang 100.000 euro spaart (en geen geld tussentijds afhaalt), krijg je daarop amper 110 euro intrest! Bij de kleinere banken is het met maximum 0,40% niet veel beter gesteld.
Dat is dus de hoeveelheid geld dat op je rekening staat. De waarde ervan is echter een belangrijker punt om te meten.
De kostprijs van consumptiegoederen wordt gemeten met de “consumptieindex”. Die stijgt elk jaar zo’n 1 à 2%, dus 100.000 € op 1 januari is tegen eind van het jaar maar 99.000€ meer waard bij een index van 1%. Je verliest dus 1.000€ in waarde.
Je spaargeld is dus misschien met wat intrest gegroeid (110€), maar de index heeft ervoor gezorgd dat je spaargeld dat jaar ook 1.000€ in waarde is gezakt. Je verloor dus 890€.
Een spaarrekening geeft je dus met 100% zekerheid een negatief rendement.
Blokkade 3: Met wie kan ik over beleggingen praten?
Een goede vertrouwenspersoon is heel belangrijk. Voel je je niet goed bij iemand die je informeert, dan vind je daar geen rust in. Je nood aan een bepaalde vertrouwenspersoon kan trouwens veranderen in de loop van de tijd. Het geld dat ik op mijn twintigste kreeg, was goed belegd via een kantoor van vermogensbeheerders die bekwaam waren en in wie ik wel vertrouwen had. Eigenlijk was ik toen blij dat ik gewoon mijn mama’s advies kon volgen. Maar naarmate ik ouder werd en me bewuster werd van het omgaan met geld, besefte ik dat het niet meer klopte. Ofwel voelde ik me een nummer in de rij, ofwel een dom klein meisje dat er niets van wist en dat nauwelijks iets durfde vragen.
De beleggingen deden het wel goed en ik werd degelijk ondersteund, maar mijn gevoel zei dat het tijd was voor verandering, dat ik een vertrouwenspersoon nodig had die ik zelf uitkoos en die nog beter bij me paste.
Net op dat moment kwam ik Nancy tegen. Samen met mij bekeek ze alle mogelijke opties om een evenwichtige portefeuille van mijn geld samen te stellen, rekening houdend met mijn huidige situatie. Ze maakte veel tijd vrij om mij alles uit te leggen zodat ik met kennis van zaken kon beslissen. Het is dankzij haar dat ik besef hoe belangrijk een vertrouwenspersoon is en aan welke eisen die moet voldoen. Ik lijst ze hieronder voor je op.
Een goede vertrouwenspersoon …
- Luistert naar jouw verhaal.
- Maakt een risicoprofiel op en doet dat niet (alleen) aan de hand van een droge vragenlijst maar op basis van een gesprek met jou. Zo maakt hij of zij een analyse op maat van jou persoonlijk.
- Respecteert je risico-grenzen en wil je niet overhalen tot hogere risico’s.
- Neemt regelmatig contact met je op om te zien wat er speelt in jouw leven. Zijn er belangrijke veranderingen zoals de zin om een huis te kopen, een huwelijk, een nieuwe auto … dan is het handig dat je vertrouwenspersoon dat weet. Misschien is het nodig je beleggingsstrategie aan te passen.
- Vertelt je over de risico’s van bepaalde investeringen en houdt rekening met jouw risicoprofiel. Sommige investeringen lijken soms te goed om waar te zijn, maar als je vertrouwenspersoon duidelijk uitlegt hoe dit komt en wat de risico’s zijn kan het misschien effectief een goede investering zijn. Iemand die je niet het volledige plaatje geeft, kan je moeilijker vertrouwen.
- Overhaalt je niet om leningen aan te gaan zodat je meer kan beleggen.
‘Ja, maar waar vind ik nu zo iemand?’, vraag je je misschien af. Op het einde van deze blog geef ik je daarvoor nog een paar wegwijzers.
Blokkade 4: Ik ben te bang om met iemand te praten
Ik zei het hiervoor al: ik voelde me een klein meisje dat van niets wist en alleen maar domme vragen kon stellen. Toen ik vorig jaar een huis wou kopen, had ik echter een deel van dat geld nodig. En ik wou ook advies rond leningen, maar het was vanzelf zo gegroeid dat ik nauwelijks durfde praten met de vermogensbeheerders die me in die tijd bijstonden. Ik voelde me onervaren, ik zou uitgelachen worden om wat ik vroeg en er zou achter mijn rug gezegd worden dat ik er niets van snapte.
Maar ik wou dat huis echt wel. Dus ik wist dat ik deze hindernis moest nemen. Met de moed in mijn schoenen contacteerde ik hen. En gelukkig werd ik snel gerustgesteld. Ze snapten de situatie en namen uitgebreid de tijd om ze met mij te bespreken. Ze brachten me zelf op de hoogte van alle fiscale voordelen die de aankoop van een huis met zich meebrengt. Een serieus pluspunt binnen de steeds veranderende Belgische fiscaliteit. En ik hoefde zelfs niet extra te betalen voor hun advies, het hoorde gewoon bij hun service.
Ik vermoed dat beleggers het wel gewend zijn om ‘domme’ vragen te krijgen en dat mijn angst niet gegrond was. Maar ook je gevoel speelt mee: voel je je helemaal niet goed – of niet helemaal goed – bij je vertrouwenspersoon, zoek dan iemand die wel 100% bij je past. Alleen dan verlopen gesprekken en begeleiding op basis van totale gelijkwaardigheid en in alle openheid.
Blokkade 5: Ik wil garantie
Totale garantie heb je zelden met geld. In de eerste blokkade legde ik al uit dat je zelfs met een spaarrekening geen absolute zekerheid hebt.
De vraag is vooral: hoeveel risico ben je bereid te aanvaarden of te nemen? Want er zijn zoveel beleggingsmogelijkheden met verschillende risicograden. Het is dus belangrijk om je eigen risicoprofiel goed te kennen. Je vermogensbeheerder of bankier kan je helpen dit te bepalen. Hij of zij houdt daarvoor rekening met hoeveel geld je wil beleggen, op welke termijn je het nodig zou hebben, hoeveel of hoe weinig risico je wil nemen enzovoort. Een goede vertrouwenspersoon is dus van groot belang.
Essentieel bij het beleggen in aandelen of obligaties is wel dat je het geld even kan missen. De beurs opereert met pieken en dalen. Aandelen dalen soms in beurswaarde, maar dat betekent niet dat ze minder waarde hebben in je portefeuille. Meestal volstaat het om af te wachten tot de beurs weer opleeft. Maak je niet ongerust, fluctuaties zijn perfect normaal.
Mijn portefeuille onderging de voorbije 20 jaar heel wat schokken. Zo zorgde de bankencrisis in 2008 voor een daling van bijna 30%. Maar in 2009 en 2010 werd dat ruimschoots goedgemaakt. Na de dip in maart 2020 door de Coronacrisis werd dat zelf het jaar zelf nog goedgemaakt. Een crisis zorgt ervoor dat ondernemers creatiever worden, ze krijgen een boost om te zoeken naar mogelijkheden en dat rendeert.
Verlies heb ik dus nooit gemaakt. Geduld is een mooie deugd.
Niet voor niets zei Paul Samuelson: ‘Beleggen is als kijken naar hoe het gras groeit’. Het is een traag proces, dat wisselt als de seizoenen. Soms omhoog, soms omlaag. Maar over het algemeen in stijgende lijn, net zoals je gras.
Een goede vertrouwenspersoon kan niets doen aan deze fluctuaties maar kan er wel voor zorgen dat je beleggingshorizon klopt. Heb jij je geld heel snel nodig, dan zal je veel minder risico willen nemen en worden je beleggingen minder beïnvloed door deze beursschommelingen.
Ik hoor je ondertussen wel al opperen dat het niet eerlijk is hoe de rijken rijker worden en de armen nog armer. Daarover heb ik het later in deze blog!
Blokkade 6: Ik ken niets van beleggen
Toen ik mijn geld ging beleggen, kende ik er bitter weinig van. Ik studeerde wel economie en deed zelf eens een avondcursus rond beleggen, maar hoe je in godsnaam een bedrijf moet evalueren om te kunnen beleggen is mij nog steeds een groot raadsel. Als je een goede vertrouwenspersoon hebt, is dat ook helemaal niet nodig. Hij of zij kent de goede fondsen, aandelen, obligaties … en doet die analyse voor jou.
Warren Buffet vergaarde een fortuin – dat hij later weggaf aan liefdadigheidsinstellingen – door te investeren. Hij zei dat diversifiëren niet nodig is als je weet wat je doet. Daar sta ik ook volledig achter. Maar wat als je niet weet wat je doet? Wat als je er niets van kent of als je – zoals ik – geen zin of tijd hebt om je ermee bezig te houden?
Dan diversifieer je beter, dat doe ik ook. Dit betekent dat je niet rechtstreeks in aandelen belegt maar in fondsen die een combinatie zijn van verschillende aandelen of obligaties. Als eentje het wat minder doet, compenseert de andere dat mindere resultaat. Het resultaat – zowel positief als negatief – wordt dan wat afgevlakt, maar het voelt net iets veiliger.
Blokkade 7: Als ik het door iemand anders laat beleggen hou ik zelf geen winst meer over
Natuurlijk zijn er kosten verbonden aan beleggen. Je hebt de instap- en/of uitstapkosten en wanneer iemand anders het voor je opvolgt, wordt ook het beheerdersloon afgedragen.
Hoe meer jouw portefeuille waard is, hoe meer de tussenpersoon verdient, want het beheerdersloon wordt bepaald op basis van een bepaald procent van het bedrag. Daalt jouw portefeuille in waarde, dan daalt ook het bedrag dat de beheerder krijgt.
Er is ook veel concurrentie in fondsen. Wanneer jij of je vermogensbeheerder merkt dat ze het toch langer dan verwacht slechter doen dan de algemene trend, kan je (laten) onderzoeken wat er aan de hand is en voor een ander fonds kiezen. Tussenpersonen hebben er dus alle belang bij om zo goed mogelijk te beleggen voor jou.
Hoewel ik dus ook altijd kosten afdraag, blijft mijn portefeuille nog steeds groeien.*
* Disclaimer: Ik garandeer niet dat dit de komende jaren ook altijd zo zal zijn. Het is belangrijk om op lange termijn te denken en met je belegger of vertrouwenspersoon te bespreken wat je beleggingshorizon is.
Blokkade 8: Ik heb niet genoeg geld om te beleggen
Denk jij ook dat je 100.000 euro moet hebben om te beleggen? Dat klopt niet, het kan perfect met heel wat minder geld. Zo kreeg Nancy van Moneycoach.nu iemand op bezoek die van haar spaargeld maar 5.000 euro kon missen en dat graag wou beleggen voor haar kleindochter. Je kan ook beslissen om elke maand een kleine som opzij te zetten (bijvoorbeeld 50 euro) om op te bouwen. Ook voor kleinere bedragen geldt: praat erover met een vertrouwenspersoon, die kan je de verschillende opties uitleggen. Er is veel meer mogelijk dan wat jij kan bedenken.
Blokkade 9: De rijken worden rijker en de armen armer
Corona heeft de ongelijkheid nogmaals eens blootgelegd. De arme landen kunnen geen vaccins kopen omdat de rijke landen ze allemaal opkopen, velen verloren hun job of moesten het redden met 75% van hun loon door technische werkloosheid, …. Niet iedereen merkt de impact van de 25% even hard, het zijn vooral diegene die al moeite hadden om rond te komen. En daartegenover staat dat de beurs het heel goed deed waardoor ik, en zoveel anderen, meer hebben verdiend.
De alternatieven?
Je zou bijvoorbeeld kunnen kiezen om je geld niet te beleggen en gewoon op je spaarrekening laten staan. Dat gaat echter niets veranderen voor niemand en al zeker niet voor diegene die het nodig hebben.
Je zou je geld kunnen weggeven in plaats van te beleggen. Maar dan heb jij niet meer zoveel over en help je dus maar tijdelijk.
Of je zou je geld kunnen beleggen en van alle winst die je maakt een percentage aan de kant zetten om anderen te helpen. Zo groeit jouw vermogen jaar na jaar en kun je ook elk jaar anderen blijven helpen. Zo kun je meer goeie doelen steunen en bij aankopen die je doet zorgen dat je niet geleid wordt door de laagste prijs maar door te kijken naar wie je helpt: de grote multinational of de lokale handelaar? Milieuvervuilende kledij of ecologische kledij?
Tout court: hoe meer ik verdien, hoe meer ik anderen kan helpen.En jij dus ook.
En eerlijk gezegd, ik heb liever dat ik dat geld verdien dan iemand die nooit een cent aan goeie doelen geeft. Laten we dus met zijn allen gaan investeren zodat we nog meer goeds kunnen doen in deze wereld!
Blokkade 10: Ik ben al eens keiveel geld verloren!
Misschien sprak je al even over beleggen met vrienden of kenissen. Hoeveel verhalen heb je al gehoord van iemand die zijn/haar geld belegd heeft en veel geld is verloren?
Zo’n verhalen van “ik ken iemand die iemand kent die iemand kent die veel geld is verloren door te beleggen” doen natuurlijk gretig de ronde. Dat komt inderdaad voor en stellen je niet echt gerust als je er al over nadacht om te beleggen. Niet te verwonderen dat je zo houdt van je spaarrekening, dat lijkt zoveel veiliger.
Als je echter voorgaande blokkades hebt gelezen dan heb je ook door dat dit niet noodzakelijk met jou gaat gebeuren. Als je gaat beleggen weet je ondertussen al dat je moet zorgen dat je een goeie vertrouwenspersoon vindt. Iemand waarvan je voelt dat die eerlijk is met je en niet zijn/haar eigen belang voorheeft, maar meedenkt met jou.
Risico’s zijn er altijd natuurlijk, vergeet dat niet. Maar risico’s kunnen gemanaged worden als je jezelf informeert en bewust bent van je risicoprofiel en de stemmetjes in je hoofd.
Tot slot
Kan je iets van geld missen, dan is het echt de moeite om de mogelijkheden van beleggen te bekijken. Zoek een vertrouwenspersoon met wie je je situatie kan bespreken en bij wie je eerlijk kan zijn over wat wel en niet kan. Zo overwin je niet alleen je beleggingsblokkades, je investeert ook in je toekomst. Stap voor stap en in vertrouwen.
Wegwijzers naar een goede vertrouwenspersoon
Een vertrouwenspersoon vinden is misschien niet zo makkelijk, zeker als je in het niets begint te zoeken. Als je googelt op ‘vermogensbeheerder’ bots je in de eerste plaats op grote private banken.
Zoek je ‘geld beleggen’, dan kom je vooral bij grootbanken terecht. Het aanbod dat je te zien krijgt, is dus erg beperkend. Een ultieme tip kan ik je hier niet geven, maar weet dat er ook buiten die groepen heel wat mensen met kennis van zaken zijn. Misschien zijn ze in hun reclame niet zo zichtbaar als de grote spelers en werken ze meer regionaal en via mond-tot-mondreclame. Hou je ogen dus open, praat erover. En daarbij hoef je zeker niet het achterste van je tong te laten zien. Kijk waar het je brengt.
Een pasklaar antwoord over je keuze voor een grootbank, een vermogensbeheerder of een zelfstandig belegger, kan ik je helaas niet geven. Maar ik maak wel nog deze kanttekeningen.
Grootbanken (vooral als het geen zelfstandige kantoren zijn) prijzen vooral producten aan die goed zijn voor hun winst, en niet zozeer voor jouw portefeuille. Wees je bewust van deze afhankelijkheid en dit mogelijk belangenconflict.
Bij kleinere banken hoor ik meer positieve feedback. Bij de twee andere groepen heb ik geen specifieke voorkeur. Zelf sprak ik met twee private bankiers en met één zelfstandige. Bij beiden had ik een goed gevoel en geloof ik dat ze uitgaan van een win-winsituatie voor beide partijen.
Maar denk eraan: dit is mijn persoonlijke mening, gebaseerd op eigen ervaringen en niet gestaafd door (wetenschappelijke) analyses.
Info over slapende tegoeden vind je op de website myminfin.be.
Wil je meer weten over die garantie? https://www.mijnkapitaal.be/obligatie-spaarverzekering/sparen/garantiefonds/
Meer informatie over Nancy: https://moneycoach.nu/
Links & resources
Wil je jouw Geld Archetypes ontdekken? www.celinetytgadt.com/quiz
Wil je meer weten over mijn traject Ondernemen in Overvloed? www.celinetytgadt.com/overvloed
Laat van je horen
Wat vond jij van deze aflevering? Laat het mij weten!
Luister hier of luister op Apple Podcasts | Spotify | Google Podcasts | Stitcher